Mikroskopy metalograficzne są używane do badań próbek nieprzezroczystych. Wśród mikroskopów metalograficznych są mikroskopy świetlne i mikroskopy elektronowe. Za pomocą mikroskopów metalograficznych można wykrywać pęknięcia, złamania, czy ogniska korozji metali. Umożliwiają np. lokalizację mikropęknięć, obliczanie udziału zniszczeń w badaniej próbce, obserwację inkluzji i wielu innych istotnych właściwości materiałów metalograficznych.